Natokana ho alahadin'ny Famindram-pon'Andriamanitra ity alahady ity, indrindra indrindra noho ny fiangavian'i Jesoa manokana tamin'i Mb Faustina Kowalska , nankatoavin'ny Papa Joany Paoly II, maty ny asabotsy mialoha ny fetin'ny Famindrampon'Andriamanitra (2 aprily 2005).
Amin'ny Litorjia ankalazaintsika androany koa, dia mitantara ny momba ny Fahefana hamela heloka ( Konfesy) nomen'i Jesoa ny Apostoly (Jn 20, 19-31 ).
Mba hahazoana misimisy kokoa ny efapolo andro ankalazana ny Paka dia tsara ny mampahatsiahy amin'ny ankapobeny ny vanim-potoana Mystagogique, fivoasana ny mistery, izay nifandovan'ny Fiangonana hatrany am-piandohana.
Izany no hahafahantsika migoka ny hafalian'ny Paka, santarintsika amin'ny famelan-keloka, sy amin'ireo sakramenta rehetra mamelona sy mandavorary ny Fiangonana.
Raha miresaka momba ny finoana an’i Kristy
nitsangan-ko velona isika dia mazàna lasa resaka habobo no atao. Terena hino ny
tsy hain’ny tena hazavaina akory ny olona. Tsy misy afaka mampita ny finoana
manko afa-tsy izay mino ihany.
Dia iza no mino? Ahoana no hahatsapantsika fa
tena mpino isika? Sa dia atao valy boraingina fotsiny hoe rehefa mino ianao dia
tsara, tsy mino ianao, raharahanao izany... ([1])
Anisan’ny fanehoana izany finoana izany ny
Sakramenta ([2]), izay hifampizarako
aminao etoana. Aorian’ny Paka manko no fotoana nandalinan’ny kristianina ny
tena maha-kristianina azy, indrindra raha zohiana ny lovam-panahy nifandovana
tamin’ny taonjato maro nifandimby, hatrany am-pihandohana. Nandritra ny karemy
manko, ireo nantsoina hoe katekomena ([3]) dia niomana ho amin’ny
fandraisana ny batemy.
Tsy hoe ny efapolo andron’ny karemy ihany anefa
no fiomanana fa efa nialohavana fotoana elaela nizahana toetra ireo nangataka
hiroso ho amin’ny batemy. Raha tsy hita ny fahatapahan-kevitra hiaina ny
fitsipi-piainana maha-kristianina, tsy miroso amin’ny sakramenta. Dia izay ilay
hoe : “Miara-maty amin’i Kristy, ny amin’ny fahotana”.
Ireo alahady 7
amin’ny Paka, araka izany dia nandinihana ny sakramenta fito ([4]), loharanom-pahasoavana
ho an’ny mpino.
Ny alahady
voalohany dia niainana sy nanavaozana ny tokin’ny batemy[5].
Ny alahady
faharoa, alahadin’ny famindrapon’Andriamanitra, hiderana ilay
famindram-po tsy misy fetra : “Raiso ny Fanahy Masina, ny fahotana izay avelanareo dia ho voavela…” (Jn
20,19-31).
Ny alahady
fahatelo dia ankalazana ny “mofo novakiana” : “teo
am-pamakiana ny Mofo no nahalalan’ireo mpianatra an’i Jesoa” (Lk, 24, 13-35). Amin’ny taona A dia vakiana ny
tantaran’ireo mpianatra roalahy nankany Emaosy (Lk 24, 13-35) amin’ny taona B
dia tohizana ny famakiana io evanjely io (Lk, 24, 35-48), ary navohitran’i
Lioka ihany ny tapaka hazandrano nohanin’i Jesoa tafatsangan-ko velona… amin’ny
taona D kosa dia ny evanjely araka ny nosoratan’i Joany no vakiana, ny
fanaratoana : trondro manambara an’i Kristy, ilay zanak’Andriamanitra, mpamonjy
antsika (Jn 21, 1-19) kanefa mbola mivohitra ihany ny famakiana ny mofo sy ny
hazandrano….
Ny alahady
faha-efatra, alahadin’ny Mpiandry Ondry tsara, dia vakiana ny Evanjely
araka an’i Joany (Jn 10, 1-30) : i Jesoa ilay vavahadin’ny ondry (taona A : Jn 10, 1-10), mahafohy
ny ainy ho an’ny ondriny (taona B : Jn 10, 11-18) ary manome ny fiainana mandrakizay
izay manaraka Azy (Taona D : Jn 10, 27-30). Izany no antony hivavahana manokana ho
an’ny mpitondra fiangonana sy ho an’ny fiantsoan’Andriamanitra ho Pretra sy ho
relijiozy amin'io alahady io.
Ny alahady
faha-dimy dia manisy tsindrim-peo amin’ny didim-pitiavana tokony
hihainan’ny Kristianina : ny fifidianana ireo fito lahy hanompo sy hitantana ny
fizarana ny fiantrana (Asa 7, 1-7 : vakiteny I taona A), araka ny didin’i
Kristy dia ny hinoantsika Azy sy ny hifankatiavantsika (1Jn 3, 18-24 : Vakiteny
II taona B / Jn 13, 31-33° : Evanjely Taona D), mba tsy hisy intsony ny alahelo
amam-pitarainana (Apok 21, 1-5 : vakiteny II taona D). Amin’ny alahady fahadimy dia tsy milaza
mazava momba ny sakramenta, fa mamporisika kosa hitsinjo ny mahantra sy ny osa,
ary mazava loatra fa anisan’ireny ny marary. Ny sakramentan’ny marary manko tsy
hoe hahazoan’ny marary fahasitranana am-panahy sy ara-batana ihany fa
porofom-pitiavana asehon’ny fiangonana ho an’ny zanany osa.
Ny alahady faha enina dia ny fampanantenana ny
mpanafaka alahelo. Hangataka amin’ny Raiko aho, ka homeny Mpanafaka
alahelo hafa ianareo (Jn 14, 15-21 : Taona A), dia nidina tamin’ny Jentily ny
Fanahy Masina (Asa 10, 25-48 :vakiteny voalohany Taona B), ilay Fanahy
hampahatsiaro izay rehetra nolazain’i Kristy (Jn 14, 23-29 : taona D).
Ny alahady faha-fito kosa, ialohavan’ny
Fiakarana any an-danitra ‘Ascension’ amin’ny faritra sasany, alahadin’ny
fiakarana ho an’ny sasany, dia mamintina ny vavaka
nataon’i Kristy ho an’ny fiangonana : mba ho iray ihany izy rehetra. (Jn 17, 1-11a [taona A]; 11b-19 [taona B]; 20-26 [taona D],
mampahatsiaro ilay sakramenta manambara ny misterin’i Kristy sy ny Fiangonana,
ny misterin’ny Fitiavana.[6]
Raha manaraka ireo
tsipihevitra lazaiko ireo ianao dia hahatsapa fa ny fandinihana manokana ny
sakramenta tsirairay dia manambara ny fifandraisana misy amin’izy ireo
tsirairay avy. Ny zava-dehibe dia ny fiverenantsika matetika amin’ny
fandinihana ny hasarobidin’ny fiantsoana niantsoana antsika.
Ny tanjon’ny fotoana mystagogique dia ny hanavaozantsika
ny finoana an’i Kristy nitsangan-ko velona. Ny sakramenta rehetra dia manambara
ny misterin’ny Paka, ary manova ny fiainantsika rehefa ekentsika ny hiara-maty
amin’i Kristy ny amin’ny fahotana, mba hitsanganantsika miaraka aminy.
Dia samia mandinika ny fiainany hoe tamin’ny inona no niarahako maty
tamin’i Kristy... ho ahy manokana manko, mbola manana matoatoa [7] mandehandeha
ao am-poko aho ka mazava loatra ireo no manakana ahy tsy hihaina tanteraka ny
misterin’ny Paka.
Dia sahy hilaza ve aho hoe : mino?
Mino aho Tompo fa mba
vonjeo re ity tsy finoako... (Mk 9, 23-24)
[1]
Jereo ny
fanontaniana farany amin’ity fifampizarana ity
[2] Ny famaritana ny sakramenta dia Famantarana hita maso na tsapain’ny tanana
na renesin’ny sofina, manambara sy mampahazo ny Fahasoavana
[3]
avy amin’ny grika hoe κατηχοὐμενος izay
midika : mampianatra amin’ny feo avo, tsy azo afangaro amin’ny katesizy izay
midika akon’ny fampianarana amin’ny
fiainana
[4]
Tsy hiady hevitra momba ny isan’ny
sakramenta aho, satria manko ho an’ny Mpino an’i Kristy sasany, tsy misy
afa-tsy sakramenta roa na telo... ho an’ny fiangonana katolika dia
notanana ho fito ny isan’ny sakramenta
[5]
ankoatry ny fankalazana ny
sakramentan’ny Batemy, ny litorjian’ny Jiro sy ny Rano dia manavao ny toky
nomena tamin’ny batemy ny Kristianina
[6]
Vakio ny Taratasin’i Paoly
ho an’ny Efesiana (Ef
5, 21-33) milaza momba ny Fifankatiavan’ny lahy sy ny vavy.
[7]
ireo fahotana sy ireo zavatra nolaviko
mba hanarahako ny Tompo, nefa avy eo toa mahafinaritra ahy indray ny miverina
aminy avy eo... toa tsy foiko hofongorana tanteraka